"Fransa'nın soykırım (desteği) belgelendi"

Ruanda'nın eski devlet başkanı Juvenal Habyarimana, 1994 yılında uçağının düşürülmesi sonucunda ölmüş ve bu olay ülkede soykırımı tetiklemişti. Hutuların iktidarı sırasında 800 bin kişi öldürülmüştü.

Ruanda’da gerçekleştirilen soykırım konusunda en fazla suçlanan ülke Fransa. Fransa, soykırımı gerçekleştiren Hutu hükümetinin en yakın dostu ve destekçisiydi. 1994’te yaşanan soykırımda Fransa’nın rolü hep tartışılan bir konu olmuştur. Bu konuda Fransız yetkililerin şimdiye dek attığı en ileri adım, Fransa Dışişleri Bakanı Bernard Kouchner’in ülkesinin soykırımla ilişkisi olmadığını söylerken “bazı siyasi hatalar” yapılmış olduğunu kabul etmesiydi.

Fransa’nın soykırımdaki rolünü araştırmakla görevlendirilen bağımsız bir komisyon, iki yıllık çalışmadan sonra, 500 sayfalık bir rapor hazırladı. Ruanda hükümeti, bu rapor temelinde, aralarında Fransa eski Cumhurbaşkanı Francois Mitterand, eski Başbakanlardan Eduard Balladur, Allain Juppe, Dominique de Villepin’nin de bulunduğu on üçü politikacı, yirmisi asker, toplam 33 kişiyi yüzbinlerce Tutsi’yi katleden Hutu hükümetine siyasi, askeri, diplomatik ve lojistik destek sağlamakla suçluyor. Raporda, Fransa’nın soykırım hazırlıklarından haberdar olduğu, bu hazırlıklara katıldığı, cinayetlerde faal rol oynadığı ileri sürülüyor. Ruanda hükümeti, raporda suçlanan Fransız yetkililerin adalet önünde hesap vermelerini talep ediyor.

.

Fransa’yı suçlayan raporda, Hutu rejiminden ele geçirilen belgelere yer veriliyor. Fransa’nın Ruanda ordusuna büyük miktarda silah yardımı yaptığını, Fransız askerlerinin soykırımı gerçekleştiren Interahamwe milislerini eğittiğini, yer yer çatışmalara katıldığını bu belgelerin kanıtladığı iddia ediliyor. Fransa, soykırım gerçekleştiren bazı Hutuları korumakla da suçlanıyor.http://www.londragazete.com/yazar.asp?yaziID=1705

Fransız askerleri bu olaylar sırasında, Belçika'dan bağımsızlığını 1962'de elde etmesinden beri Hutu ve Tutsiler arasında gerginliklere sahne olan ülkede, BM'in görevlendirdiği bir barış gücü kapsamında bulunuyorlardı.
Ruanda geçen yıl Fransa'dan, soykırımdaki rolünü kabul edip, özür dilemesini istemişti.http://www.bbc.co.uk/turkish/news/story/2008/08/080805_rwandafrancegenocide.shtml

Fransa Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Romain Nadal, "Bu rapor, Fransız siyasetçiler ve askeri yetkililere karşı kabülü mümkün olmayan suçlamalar içermektedir" dedi.
Romain Nadal raporu hazırlayan komisyonun tarafsız olmadığını söyledi.http://www.bbc.co.uk/turkish/news/story/2008/08/080806_francerwanda.shtml

Fransa Savunma Bakanlığı, Ruanda'da 1994'de yapılan ve 800 bin kişinin katledilmesiyle sonuçlanan soykırımla ilgili tüm istihbarat belgelerini kamuya açmaya karar verdi.

Savunma Bakanı Michele Alliot-Marie'nin kararı, bu dönemde ülkede bulunan Fransız askerlerini tecavüz ve cinayet olaylarına karışmakla suçlayan dört Ruandalı'nın başvurusu üzerine alındı.http://www.bbc.co.uk/turkish/europe/story/2006/11/061102_france_rwanda.shtml

1994'te yaşanan ve 900 bin kişinin öldürüldüğü Ruanda katliamında Fransa'nın "bilgi sahibi olduğu, buna rağmen silah desteği sağladığını" anlatan belgeler ortaya çıktı. Le Monde gazetesinin cumhurbaşkanlığı arşivlerine dayandırdığı haberine göre: Hutu kabilesinin, Tutsileri katlettiği olayların başlamasından 3 yıl önce, Ruanda'daki Fransa askeri ataşesi Rene Galinie, ülkesine durumu anlatan telgraf gönderdi. Dönemin Cumhurbaşkanı François Mitterrand'a yazdığı telegrafta "Çatışmaların etnik savaşla bitmesi kaçınılmaz" diye yazdı. Bir başkasında "Kibilara bölgesinde katliam izleri görülüyor. İktidar sistematik soykırıma başlıyor" dedi. Ancak birçok uyarı telgrafına rağmen Fransa, Hutu iktidarına silah sağlamaya devam etti. Fransa'nın soykırımdaki rolünü araştırmak için kurulan komisyona konuşan görgü tanıkları, Fransız askerlerinin sivil Tutsileri, Hutulara teslim ettiğini anlatmıştı.http://arsiv.sabah.com.tr/2007/07/05/haber,39FA02B1A65E42ABB9ABACFC5BF17345.html